Zdrowy tryb życia jest jednym z najprostszych sposobów na zachowanie dobrej formy. Nie oznacza to jedynie zewnętrznych oznak,
jak na przykład zadbana sylwetka, czy lśniące włosy. Dobra forma to przede wszystkim stan, w którym narządy wewnętrzne i procesy
metaboliczne działają w najbardziej korzystny dla organizmu sposób. Zdrowa dieta pozwala dostarczyć do naszego organizmu
niezbędne składniki w odpowiedniej ilości, ale by działanie to było skuteczne, dieta powinna być dobrze zbilansowana. Odpowiednio
dobrane składniki diety są w stanie wpłynąć również na poziom dobrego i złego cholesterolu.
Co to oznacza dla funkcjonowania organizmu? Jakie produkty można jeść, a których powinno się kategorycznie unikać, chcąc zadbać
o cholesterol? Wyjaśniamy!
Czym jest cholesterol?
Cholesterol jest jedną z form lipidów, czyli tłuszczu występującego w organizmie. Obie formy lipidów, cholesterol i trójglicerydy, są
niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Cholesterol jest wykorzystywany między innymi w procesie budowy błon komórkowych.
Ma również znaczenie w powstawaniu hormonów płciowych, a także witaminy D czy fitotestroli. Źródłem lipidów w organizmie
człowieka są pożywienie oraz cholesterol wytwarzany przez organizm. Jak wpłynąć na poziom lipidów w swoim organizmie? Wystarczy
umieścić w diecie odpowiednią ilość takich produktów, jak ziemniaki, półtłusty nabiał, chude mięso czy ryż biały, a cholesterol spadnie.
Zanim jednak przejdziemy do wyjaśnienia, jakie produkty warto jeść, by odpowiednio zarządzać poziomem tłuszczów lipidowych, warto
poznać podstawowe rozróżnienie między „dobrym” a „złym” cholesterolem.
„Dobry” cholesterol
Pod tą potoczną nazwą kryje się cholesterol HDL – jedna z frakcji cholesterolu odpowiedzialna za usuwanie cholesterolu ze ścian naczyń.
Działanie to zapobiega miażdżycy wywoływanej przez narastające złogi lipidów na ścianach naczyń. Wysokie stężenie cholesterolu HDL
działa ochronnie na ściany żył. Korzystny, wysoki poziom „dobrego” cholesterolu jest warunkowany genetycznie, ale mają na niego wpływ
również takie czynniki, jak zdrowy tryb życia, aktywne uprawianie sportu i odpowiednio zbilansowana dieta.
„Zły” cholesterol
W tym wypadku również mamy do czynienia z frakcją cholesterolu – lipoproteinami LDL. Są to komórki o małej gęstości, które osadzają się
na ścianach naczyń krwionośnych. W ten sposób powstaje blaszka miażdżycowa. Prowadzi ona do zawężenia światła tętnic, czego efektami
mogą być zawał serca, niedokrwienny udar mózgu, a nawet amputacja dolnych kończyn. Z uwagi na poważne konsekwencje odkładania się
cholesterolu LDL, konieczne jest regularne badanie jego poziomu.
Czy muszę martwić się poziomem cholesterolu?
Pytanie to warto sobie zadać przede wszystkim po 40. roku życia – wtedy zwiększa się zagrożenie konsekwencjami odkładania się „złego”
cholesterolu. Uwagę na jego poziom powinny zwrócić również osoby prowadzące raczej statyczny tryb życia. Mała ilość ruchu również
przyczynia się do zwiększonego odkładania się blaszki miażdżycowej, a do tego negatywnie wpływa na proces powstawania w naszym
organizmie cholesterolu o korzystnym działaniu.
Jak obniżyć cholesterol? Odpowiednią dietą!
Jedną ze skutecznych metod walki z wysokim poziomem „złego” cholesterolu, jest wprowadzenie odpowiedniej diety. Powinna ona polegać
na ograniczeniu produktów podwyższających poziom „złego” cholesterolu przy jednoczesnej dużej zawartości produktów odpowiedzialnych
za obniżenie jego poziomu.
Produkty obniżające cholesterol
Produkty obniżające poziom cholesterolu są łatwo dostępne i nietrudno znaleźć je na sklepowych półkach. Warto jednak pamiętać o kilku
ważnych zasadach.
- Stosowanie tłuszczów nienasyconych, przede wszystkim o pochodzeniu roślinnym – znajdziesz je przede wszystkim w takich produktach
jak olej rzepakowy, oliwa z oliwek, awokado i orzechy. Pozytywne działanie ma również spożywanie ryb, które obniżają niekorzystny
cholesterol i podwyższają poziom dobrego, - Umieszczenie w diecie steroli o pochodzeniu roślinnym – są to związki chemiczne należące do grupy alkoholi, które działają korzystnie
na poziom cholesterolu. Ich źródłem są oleje: arachidowy, kokosowy, kukurydziany, lniany, oliwkowy, ryżowy, rzepakowy i sojowy.
Znajdziesz je też w strączkach, orzechach, czy suszonych owocach. - Spożywanie dużych ilości błonnika. Ta substancja o pochodzeniu roślinnym znana jest przede wszystkim ze swoich właściwości
przeczyszczających – wędrując wzdłuż układu pokarmowego „wymiata” zalegające resztki pokarmu. Jednak błonnik, który znajduje się
w pełnoziarnistym pieczywie i makaronach, płatkach owsianych czy roślinach strączkowych, jest też w stanie wiązać cholesterol
i wydalać go z organizmu. Obudowuje również ściany naczyń warstwą ochronną, utrudniając powstawanie blaszek.
Ryż biały a cholesterol
W jaki sposób działa ryż biały na cholesterol? To popularne również w Polsce ziarno jest dopuszczone w jadłospisach dla osób na
diecie wspomagającej kontrolowanie poziomu cholesterolu. Nie należy do najbardziej zalecanych produktów zbożowych – w tej grupie
znajduje się ryż brązowy – jednak mogą z niego korzystać osoby, które, poza regulacją poziomu cholesterolu, zmuszone są też do
stosowania diety lekkostrawnej.